Köpek ve kedilere çiğ et vermeyin

Sağlık Bakanlığı, halk arasında “kist hastalığı” olarak bilinen ve Türkiye’de çok yaygın görülmesi nedeniyle halk sağlığı sorunlarına neden olan Kistik Ekinokokkoz Mevcut Durum Raporu’nu açıkladı. Raporda, 2008 yılında 408 olan vaka sayısının, 2019 sonunda bin 867’yi bulduğu belirtildi. 2008-2019 arasında hastalık nedeniyle iki kişinin hayatını kaybettiği belirtilen raporda, Kistik Ekinokokkozis (KE) insidans hızı en yüksek olan Van’da 2010-2014 arasında yüzbinde 4,12 olan hastalık insidans hızının 2015-2019 arasında yüzbinde 8,70’e yükseldiği kaydedildi. Van’ı Ağrı, Iğdır ve Kırşehir’in takip etti. KE insidans hızının en düşük olduğu il ise Zonguldak. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Zoonotik ve Vektörel Hastalıklar Dairesi Başkanlığı organizasyonunda hazırlanan, “Türkiye Zoonotik Hastalıklar Eylem Planı (2019-2023)” kapsamındaki faaliyetlerin yerine getirilmesi halinde Türkiye’de, KE’nin kontrol altına alınabileceği vurgulanan raporda, şu önerilere yer verildi:

Eğitim materyali hazırlanmalı (Poster, afiş, broşür, el kitapçığı).

Görsel ve yazılı basında hastalık hakkında bilgilerin paylaşılması sağlanmalı.

RTÜK ile iş birliği içerisinde Medya üzerinden farkındalık çalışmaları yürütülmeli.

Kamu spotu hazırlanarak televizyonlarda gösterilmeli.

Veteriner hekimler, sağlık çalışanları, mezbaha çalışanları, kasaplar, çiftlik sahipleri, muhtarlar, öğretmenler, din görevlileri gibi meslek mensuplarına yönelik eğitimler düzenlenmeli.

Kurban Bayramı namazlarında hazırlanan hutbenin sonuna hastalığın halk sağlığı yönünden önemine vurgu yapılmalı.

Ne yapılmalı?

Köpek ve kedilere mümkün olduğu kadar çiğ et verilmemeli.

Kişisel temizlik kurallarına dikkat edilmeli, içme ve kullanma suları temiz olmalı, çiğ yenen sebze ve meyveler bol su ile iyice yıkandıktan sonra tüketilmeli.

Kesilen veya ölen hayvanların kist bulunduran organları köpeklerin ve diğer etçil hayvanların ulaşamayacağı şekilde gömülerek bertaraf edilmeli.

Köpekler yılda dört kez iç parazitlere karşı ilaçlanmalı.

Sokaklarda serbest dolaşan köpeklerin okşanması ve sevilmesi sırasında parazit yumurtaları ellere geçebiliyor. Bu nedenle, özellikle çocukların köpeklerle temasından sonra ellerini bol su ve sabunla yıkamalı.

Kistik Ekinokokkoz nedir?

Kistik ekinokokkoz hastalığının etkeni, Echinococcus granulosus adı verilen bir parazit. Bu parazitin esas kaynağı köpek, kurt, tilki gibi et yiyen hayvanlar. Hastalık köpek dışkısı ile atılan yumurtalar ile insana bulaşıyor. En büyük risk grubunu parazit mücadelesi yapılmamış enfekte köpeklerle teması olan koyun, keçi, inek gibi hayvancılıkla uğraşan kişiler oluşturuyor. Türkiye’de kist hidatiğin sorun olmasının nedenlerinden biri de özellikle kurban bayramlarında yapılan kesimler sonrası kistli sakatatları gömmek yerine, köpeklere yedirmek ya da rastgele ortada bırakarak sokak köpeklerinin bu sakatatlarla beslenmelerine yol açmak.