CAHİT YERCİ
  Güncelleme: 11-12-2022 15:27:00   10-12-2022 15:19:00

ONUR, ÖZGÜRLÜK, ADALET

74 yıl önce (1948’de) 10 Aralık’ta, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (İHEB) kabul edilmiştir. Söz konusu bildirgenin kabul yıldönümü anısına, her yılın 10 Aralık günü, 1950 yılından beri, bütün dünyada, “İnsan Hakları Günü” olarak kutlanıyor.

BM, İHEB’in kabul edilişinin 75’inci yıldönümüne giden süreçte, bu yıl, sloganını “herkes için: onur, özgürlük ve adalet” olarak belirlemiştir (https://www.un.org/en/ , Erişim: 09/12/2022).[1]

İHEB, ırk, renk, din, cinsiyet, dil, siyasal ya da diğer görüşler, ulusal ya da toplumsal köken, mülkiyet, doğum ya da diğer statüler dikkate alınmaksızın, herkesin, bir insan olarak sahip olduğu, vazgeçilemez temel haklarınıilan eden önemli bir bildirgedir.Buna göre, dünyaya gelen herhangi bir kişi, dünyaya gelen bir diğer kişiden hak ve özgürlükler bakımından tamamen farksızdır  vebildirgede belirtilen bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanır.

Önsöz (dibace) ve 30 maddeden oluşan söz konusu bildirge, temel insan hakları olarak, “yaşam, özgürlük, güvenlik” haklarını öne çıkarmıştır (İHEB m. 3). Bildirge, belirtilen haklarla ilgili olarak,yasaklama öngören açıklamalar getirmektedir: Örneğin, köleliğin ve kulluğun (m.4), işkencenin ve insanlık onuruyla bağdaşmayan cezaların (m. 5) yasaklanması. Bildirgeye göre, herkes kanun önünde eşittir (m. 7), buna aykırı işlemlere karşı, ilgilinin mahkemeye başvurma hakkı vardır (m. 8), kimse keyfi olarak tutulamaz, alıkonamaz (m. 9), herkes, haklarının, görevlerinin ya da kendisine karşı cezai mahiyette herhangi bir isnadın belirlenmesinde tam bir eşitlikte, dâvasının bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından hak ve hukuka uygun ve adil şekilde ve açık olarak görülmesi hakkına sahiptir (m. 10). Bildirge, fikir ve sanat, mülkiyet, seyahat ve ikamet, eğitim, çalışma, adil ücret, toplantı ve gösteri, özel hayatın gizliliği ve korunması, sosyal güvenlik konularını da insana özgü hak ve özgürlükler kapsamında sıralamıştır.

Bizce, bildirgenin 21 ve 28’inci maddeleri çok önemlidir.  21’inci madde, toplumların, serbest, dönemsel, adil ve dürüst şekilde yapılmış seçimlerle ortaya çıkan halk iradesine dayanan hükümetlerle, başka deyimle, demokrasiyle yönetilmelerini öngörmektedir. 28’inci madde ise, “herkesin, bu bildirgede öngörülenhak ve özgürlüklerin tam uygulanmasını sağlayacak bir toplumsal ve uluslararası düzene hakkı vardır” açıklamasıyla, insan haklarını tamamıyla yaşama geçirecek ülke ve dünya düzenine vurgu yapılmıştır. 

Bildirgede öngörülen hak ve özgürlüklerin kullanımı ve yaşama geçmesiyle demokratik düzen arasında doğrudan, kopmaz  ve karşılıklı bir ilişki bulunmaktadır. Demokratik düzen, insan hak ve özgürlüklerine gösterilen saygı ve uygun tutumla söz konusu hak ve özgürlükleri pekiştirip geliştirirken, söz konusu hak ve özgürlüklerin kullanımı da demokratik düzeni ve bu düzenin işleyişini güçlendirmektedir.

Yukarıda, bu yılın sloganının “onur, özgürlük, adalet” olarak belirlendiği vurgulanmıştı. Bu belirleme  özellikle halkımızın bugün içinde bulunduğu koşullar dikkate alındığında çok yerindedir.

Herkesin, insanlık onuruna yaraşır ve uygun düzeyde yaşam sürmesi hakkı vardır (İHEB m. 22-23).

Bunun için, insanların, yeme-içme, barınma, ısınma ve korunmagibi temel gereksinmelerini karşılayacak

[1]İHEB m. 1: “Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar.”

düzeyde gelir sahibi olması gerekmektedir. Bir kısım emekli maaşının 3.500 TL düzeyinde, asgari ücretin açlık sınırının altında olduğu ülkemizde,  geniş bir kesim için insanlık onuruna yaraşır bir yaşam düzeyinin varlığından söz etmek mümkün değildir.

Bazı hak ve özgürlükler, doğrudan yaşamla ve yaşam kalitesiyle ilgilidir: Seyahat, tatil, eğlenme gibi. Açlık, yoksulluk sınırının altındaki yaşamlarda bu hak ve özgürlüklerin yanına bile yaklaşılamaz.

Kanun önünde herkes eşittir. İdare ve yargı, adına, sıfatına ya da konumuna göre, kimseye farklı muamele edemez. Yargı makamlarına müdahale edilemez. Ne yazık ki, ülkemizde, farklı süreçler yaşanıyor bugün.

Bugün, insan hakları günü. Ama, hiç içimden kutlamak gelmiyor!

  Bu yazı 2091 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 30 24 1 5 73 29 77 +44
2 Fenerbahçe 31 23 2 6 80 31 75 +49
3 Samsunspor 32 16 10 6 47 38 54 +9
4 Beşiktaş 31 14 7 10 48 32 52 +16
5 Eyüpspor 31 14 9 8 48 33 50 +15
6 Başakşehir FK 30 14 10 6 49 39 48 +10
7 Trabzonspor 30 11 10 9 48 36 42 +12
8 Kasımpaşa 31 10 9 12 53 55 42 -2
9 Gaziantep FK 31 12 13 6 41 43 42 -2
10 Göztepe 30 10 10 10 47 38 40 +9
11 Konyaspor 31 11 13 7 38 43 40 -5
12 Antalyaspor 31 11 13 7 34 55 40 -21
13 Kayserispor 30 9 11 10 38 49 37 -11
14 Çaykur Rizespor 30 11 15 4 36 49 37 -13
15 Sivasspor 32 9 16 7 43 53 34 -10
16 Alanyaspor 30 9 14 7 33 43 34 -10
17 Bodrum FK 32 9 16 7 24 37 34 -13
18 Hatayspor 31 4 20 7 33 62 19 -29
19 Adana Demirspor 30 2 24 4 26 74 2 -48
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 35 20 6 9 61 32 69 +29
2 Fatih Karagümrük 35 17 9 9 52 33 60 +19
3 Gençlerbirliği 35 16 8 11 46 34 59 +12
4 Erzurumspor FK 35 17 11 7 50 30 58 +20
5 Bandırmaspor 35 15 8 12 48 43 57 +5
6 İstanbulspor 35 17 14 4 56 36 55 +20
7 Amed SK 35 13 7 15 39 30 54 +9
8 Iğdır FK 35 14 11 10 43 31 52 +12
9 Esenler Erokspor 35 13 9 13 53 44 52 +9
10 Boluspor 35 14 11 10 45 36 52 +9
11 Keçiörengücü 35 14 12 9 57 45 51 +12
12 Çorum FK 35 13 10 12 47 40 51 +7
13 Ümraniyespor 35 13 11 11 45 39 50 +6
14 Pendikspor 35 12 14 9 40 44 45 -4
15 Sakaryaspor 35 11 12 12 45 53 45 -8
16 Manisa FK 35 12 18 5 45 50 41 -5
17 Şanlıurfaspor 35 11 17 7 43 49 40 -6
18 MKE Ankaragücü 35 11 18 6 43 46 39 -3
19 Adanaspor 35 7 19 9 32 59 30 -27
20 Yeni Malatyaspor 35 0 35 0 13 129 21 -116
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 32 23 2 7 76 22 76 +54
2 Batman Petrolspor 32 24 6 2 60 23 74 +37
3 GMG Kastamonuspor 32 17 3 12 53 27 63 +26
4 Adana 1954 Futbol Kulübü 32 17 7 8 55 28 59 +27
5 Altınordu 32 15 6 11 54 32 56 +22
6 Beykoz Anadolu 32 15 10 7 45 43 52 +2
7 İskenderunspor A.Ş. 32 13 8 11 48 35 50 +13
8 1461 Trabzon FK 32 13 12 7 43 34 46 +9
9 Fethiyespor 32 11 11 10 32 34 43 -2
10 Kırklarelispor 32 10 12 10 41 39 40 +2
11 24Erzincanspor 32 9 12 11 43 50 38 -7
12 Sincan Belediye Ankaraspor 32 9 15 8 39 39 35 0
13 İnegölspor 32 9 12 11 37 46 35 -9
14 Isparta 32 Spor 32 7 13 12 31 44 33 -13
15 Kepezspor FAŞ 32 8 16 8 35 45 32 -10
16 Karaköprü Belediyespor 32 6 18 8 33 49 26 -16
17 Altay 32 8 20 4 28 63 25 -35
18 Hes İlaç Afyonspor 32 0 31 1 6 106 5 -100
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2025 Konyaspor vs Adana Demirspor (H:1)
 27/04/2025 Trabzonspor vs Alanyaspor
 27/04/2025 Eyüpspor vs Galatasaray
 27/04/2025 Kayserispor vs Çaykur Rizespor
 28/04/2025 Göztepe vs Başakşehir FK
 02/05/2025 Antalyaspor vs Konyaspor
 03/05/2025 Alanyaspor vs Kayserispor
 03/05/2025 Çaykur Rizespor vs Gaziantep FK
 03/05/2025 Galatasaray vs Sivasspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2025 Adanaspor vs Gençlerbirliği
 27/04/2025 Bandırmaspor vs Esenler Erokspor
 27/04/2025 Fatih Karagümrük vs Keçiörengücü
 27/04/2025 İstanbulspor vs Pendikspor
 27/04/2025 Kocaelispor vs Boluspor
 27/04/2025 MKE Ankaragücü vs Çorum FK
 27/04/2025 Sakaryaspor vs Erzurumspor FK
 27/04/2025 Şanlıurfaspor vs Manisa FK
 27/04/2025 Ümraniyespor vs Amed SK
 27/04/2025 Yeni Malatyaspor vs Iğdır FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2025 GMG Kastamonuspor vs İskenderunspor A.Ş.
 27/04/2025 Isparta 32 Spor vs Altay
 27/04/2025 İnegölspor vs 1461 Trabzon FK
 27/04/2025 Kepezspor FAŞ vs Karaköprü Belediyespor
 27/04/2025 Kırklarelispor vs Batman Petrolspor
 27/04/2025 Sarıyer vs Altınordu
 27/04/2025 Sincan Belediye Ankaraspor vs Beykoz Anadolu
 27/04/2025 24Erzincanspor vs Fethiyespor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü vs İnegölspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. - Sarıyer İskenderunspor A.Ş. ligde evindeki son 14 maçında hiç kaybetmedi  İskenderunspor A.Ş. yenilmez
 03/05/2025 Batman Petrolspor - 24Erzincanspor Batman Petrolspor ligde evindeki son 16 maçında hiç kaybetmedi  Batman Petrolspor yenilmez
 03/05/2025 Altınordu - Afyonspor Kulübü Afyonspor Kulübü ligdeki son 32 maçında hiç kazanamadı  Altınordu yenilmez
 03/05/2025 Batman Petrolspor - 24Erzincanspor 24Erzincanspor ligde deplasmandaki son 12 maçında hiç kazanamadı  Batman Petrolspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
HABER ARŞİVİ
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
  • YUKARI