Kem âlât ile kemâlât olmaz

- "KEM ÂLÂT İLE KEMÂLÂT OLMAZ"…

Bu kadim söz, sadece bir cümle değil; adeta hayatın özeti. Önce kelimelere bir bakalım:

Kem: Kötü, yakışıksız, kusurlu.

Âlât: Araçlar, vasıtalar.

Kemâlât: Faziletler, mükemmellik, olgunluk.

Yani sözün anlamı, kötü araçlarla iyi bir sonuca ulaşmak mümkün değildir.

Bu söz, hem somut hem de soyut anlamda geçerli. Fiziksel dünyada da manevi dünyada da.

Mesela bir fırın düşünelim: Eğer fırın kötü un kullanıyorsa, suyu bayatsa, yumurtası bozuksa, çıkan ekmek de haliyle kötü olur. Terzi de öyle. Kalitesiz kumaşla, bozuk makasla dikilen elbise, ne kadar güzel olabilir?

Bir de daha derin tarafı var. Kötü yöntemlerle, yanlış araçlarla hayırlı bir sonuca ulaşamazsınız. Örneğin; Barış için savaş olmaz, Yalanla saadet kurulmaz, Hırsızlıkla gelen paradan hayır gelmez, torpille girilen iş memnun etmez. Yani, kötü işlerle kemâlât gelmez.

- BİR DE BENDEN ÖRNEK

İşin doğrusu, bunu bizzat tecrübe ettim.

Bir gün, çok yakın arkadaşım İbrahim ailemi ziyaret edecekti. Bir ceviz kıracağı aldım ve aileme hediye olarak vermesi için ona verdim. Çünkü bizim eski ceviz kıracağımız bozulmuştu ve yenisine ihtiyaç vardı.

Hediyeyi verildiğinde ailem bayıldı. O kadar memnun oldular ki, sonraki 6 ay boyunca ne zaman ceviz ya da fındık kırılsa, arkadaşımın ne kadar ince düşünceli biri olduğundan bahsettiler. Haftada birkaç kez bu muhabbet açılınca, başta hoşuma giden durum giderek canımı sıkmaya başladı.

Çünkü bu bir "oyun"du. Arkadaşım aslında o hediyeyi kendi fikriyle almamıştı, ben yönlendirmiştim. Ailem onun ince ruhunu överken, ben içten içe rahatsız oldum. Çünkü o sevgi, o takdir sahici değildi. Ben manipüle etmiştim.

İşte bu, tam olarak kem âlât kullanarak kemâlât elde etmeye çalışmaktı. Sonuç? Rahatsızlık ve hüsran.

- DERS

Buradan çıkardığım ders çok net:

Kötü araçlarla iyi sonuç peşinde koşmak, insanın kendi ayağına çelme takmasıdır.

Hayatta en doğrusu, bildiğimiz gibi tamamen dürüstçe hareket etmek ve gerekiyorsa sonuçlarına katlanmak. Çünkü bizim şer bildiğimizde hayır, hayır bildiğimizde de şer olabilir. Sonuçları kontrol edemeyiz, ama yöntemlerimizden sorumluyuz.

Nitekim bu gerçeği, çok sevdiğim bir ayet de hatırlatır:

"Bazen hoşunuza gitmeyen bir şey sizin için hayırlı olabilir. Kimi zaman da sevip arzu ettiğiniz bir şey sizin için şer olabilir. Allah bilir, siz bilmezsiniz." (Bakara, 2/216)

Esen kalın.