İstanbul'da korkutan görüntü! İşte sebebi...

Kuraklığa bağlı oluşan susuzluk riskine karşı İstanbul’da yaşayan herkesin tek temennisi, kış yağışlarının yüksek düzeyde  gerçekleşmesi. Ancak uzmanlara göre, kış dönemi de kurak geçebilir.

Kuraklık ve su krizine yönelik tabloyu Milliyet’e yorumlayan DSİ Eski Daire Başkan Yardımcısı ve Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, “Şayet Melen sistemi devreye alınmamış olsa bugün İstanbul’da su kıtlığı yaşıyor olacaktı” tespitinde bulunarak şunları söylüyor:

Bir yıllık su var

“Istranca Baraj sistemi dahil mevcut 11 adet içme suyu barajında en çok 869 milyon metreküp su depolanabiliyor. Tüm barajlar dolu olsa bile var olan su; 16 milyona sadece bir yıl yetebiliyor. Geçmişe oranla Marmara bölgesindeki yağış oranları yüzde 13 azaldı. Bu tablodan en çok İstanbul olumsuz etkileniyor. Suyun çok verimli kullanılması gerekiyor. Acilen vatandaşların su kullanım bilincini arttıracak eğitim ve tanıtımlar yapılmalı. Suyu verimli kullanan tesisatlara geçilmeli. Araba yıkama, halı yıkama gibi hoyratlıklara son verilmeli. Suyun daha tasarruflu kullanılması açıklamaları sadece dönemsel bir tasarruf çağrısından ibaret kalmamalı, suyun verimli kullanılması altyapısına ve toplumsal bilince dönüştürülmeli. En önemlisi şehir şebekesindeki kayıp ve kaçakların makul bir oranın altına çekilmesi. Arıtılmış atık suların dezenfekte edilerek kullanımı ise diğer bir konu. Ve Melen barajı mutlaka bitirilmeli.”

Prof. Dr. Orhan Şen de iklim değişikliğine bağlı etkilerin açıkça hissedildiğini belirterek şu tespitlerde bulundu: “Sonbahar döneminde beklenen yağışlar gerçekleşmedi ama İstanbul’da asıl mesele yağış rejiminden çok, su havzalarının artan nüfusun ihtiyacını karşılayamayacak durumda olması. Gökdelenler, asfalt yollar ve yeşilin olmaması şehirde ‘ısı adası’ etkisi yapıyor. Daha fazla yeşil alan olsa, yağış rejiminde bu denli düşüş olmayacaktı. Gökdelenlerin daha yoğun bulunduğu bir alan ile orman bölgesindeki sıcaklıkları karşılaştırın. Aradaki farkın 3 derece olduğunu göreceksiniz.”

‘Melen yetersiz kalır’

“Bir süre sonra Melen ve Istrancalar’dan getirilen su kaynakları da yetersiz kalacak. Sıcaklık değerlerindeki artışın en büyük nedeni ısı dengesinin bozulmuş olması. Hızlı nüfus artışı, sera gazı salınımı, karbondioksit gazındaki salınım artışı atmosferin ısı dengesini etkiledi.

Küresel ısınma nüfus yoğun kentleri etkiliyor. İstanbul bu nedenle sorun yaşıyor. İstanbul’un mevcut su havzaları ve ormanların mutlaka korunma altına alınmalı. Meteoroloji uzmanları olarak, 1 Ekim’i ‘su yılı başlangıcı’ kabul ederiz ancak ortaya çıkan bu tablo ‘kuraklık yılı’ olduğunu gösteriyor. Sadece İstanbul için ülkenin genelinde iklimsel tehlike çanları çalıyor. İstanbul’un su toplama havzaları imara açıldığı için yağışlar, toprağa karışamıyor.

Çok kurak bir dönemden geçiyoruz. Önümüzdeki kış İstanbul özelinde kar yağışı istenilen veya geçmişteki düzeyde olmayacak. Kurak yaz ve sonbahardan sonra ılıman bir kış bizi bekliyor. Böyle giderse önümüzdeki yaz su seviyeleri dibe vurur. Melen Barajı ivedilikle tamamlanıp, hizmete girmeli.”  

‘Dip suyu karışabilir’

İTÜ Mikrobiyal Ekoloji Grubu Başkanı Prof. Dr. Orhan İnce, barajlardaki su seviyesinin yüzde 20’nin altına düşmesi durumunda  dipte biriken tortuların suya karışması riski bulunduğunu ifade etti. İnce, “Barajlardaki dip suyunun, normal hacim suyundan daha fazla kirlilik barındırdığına dikkat çekmek isterim.

Ölü hacim dediğimiz ve çökeltilerin olduğu taban kısmında su durağandır. Su tabanına organik ve inorganik katı maddeler çökmüştür. Tortunun çekilen suya karışması durumunda hem arıtma maliyet rakamları artar, hem de arıtma tesislerinin kapasitesi yetersiz kalabilir. Baraj veya gölet tabanındaki çökeltiler suyun tat, koku ve kalitesini de bozabilir.” (Milliyet)